ازبکستان جدید؛ همگرایی منطقه ای با نیم نگاهی به غرب - وبلاگ فیسی بوک

به گزارش وبلاگ فیسی بوک، همکاری های منطقه ای و حفظ تعادل بین نفوذ روسیه و چین، خط مشی اصلی سیاست خارجی ازبکستان پس از به قدرت رسیدن میرضیایف است.

به گزارش خبرنگار وبلاگ فیسی بوک در تاشکند، نشریه ادونس چاپ کرواسی در گزارش اخیر خود به بررسی سیاست های داخلی و خارجی ازبکستان پس از به قدرت رسیدن شوکت میرضیایف پرداخت.

در این مطلب آمده است: سال 2016 میلادی در ازبکستان رئیس جمهور عوض شد و این امر موجب تقویت فعالیت های این کشور در عرصه بین المللی شد.

همکاری های منطقه ای و حفظ تعادل بین نفوذ روسیه و چین خط مشی اصلی سیاست خارجی ازبکستان است.

شوکت میرضیایف در سال 2016 میلادی رئیس جمهور ازبکستان شد و بلافاصله برای تحکیم موقعیت خود سیاست داخلی را تغییر داد.

در این زمینه عامل اصلی اصلاحات اقتصادی شامل محدودیت برنامه ریزی مرکزی و همچنین مبارزه با فساد و اقتصاد سایه می باشد.

به همین دلیل تشریفات برای جذب سرمایه گذاری خارجی تسهیل ، مناطق اقتصادی ایجاد و مقررات برای افزایش تعداد گردشگران به طور قابل ملاحظه ای اصلاح شد.

این موارد باید اعتبار کشور را بهبود بخشد و سرمایه گذاری های خارجی را جذب کند و همچنین به آمادگی دولت جدید برای دگرگونی ها اشاره کند.

در نتیجه، بانک جهانی در رده بندی سهولت تجارت (Doing Business 2020) جایگاه ازبکستان را 10 پله ارتقا داد و بدین ترتیب این کشور در رتبه 69 قرار گرفت.

مجله اکونومیست ازبکستان را به عنوان پیشتاز اصلاحات اقتصادی سال 2019 میلادی معرفی کرد و همچنین نشریه لونلی پلانت این کشور را به عنوان جذاب ترین جهت گردشگری در سال 2020 میلادی بیان نمود.

اما میرضیایف ماهیت سیاست خارجی اسلام کریم اف را که پس از سال 2012 میلادی وقتی ازبکستان سازمان پیمان امنیت جمعی را ترک کرد، تغییر نداد.

این سیاست خودداری از عضویت در هرگونه ائتلاف نظامی، عدم اعزام نیروهای مسلح به خارج از کشور و ممنوعیت استقرار نیروهای مسلح خارجی در قلمرو ازبکستان را در نظر داشت.

این موارد به جایگاه جغرافیایی ازبکستان ارتباط دارد.

ازبکستان با تمام کشورهای آسیای مرکزی و افغانستان هم مرز است اما با ابرقدرت های اصلی در منطقه یعنی با روسیه و چین مرز مشترک ندارد.

میرضیایف دیپلماسی ازبکستان را که در زمان کریم اف سال های طولانی غیر فعال بود، احیا کرد.

بهبود روابط با کشورهای همسایه در اولویت سیاست خارجی قرار گرفت و میرضیایف نیمی از سفرهای خارجی خود را به کشورهای منطقه انجام داد.

در چارچوب این سفرها قراردادهایی در مورد توسعه زیربناها و تسهیل سرمایه گذاری امضا شد.

ازبکستان همچنین تلاش کرد مسائل مربوط به اختلافات مرزی با قرقیزستان و تاجیکستان که از زمان استقلال در سال 1991 میلادی باقی مانده را حل و فصل کند.

از سال 2018 میلادی به ابتکار ازبکستان و قزاقستان رایزنی کشورهای آسیای مرکزی به طور مرتب برگزار گشت.

نخستین نشست در شهر آستانه و دومین در سال 2019 میلادی در شهر تاشکند برگزار گشت.

هدف آنان تقویت گفت وگوهای سیاسی و تجارت در منطقه است.

ازبکستان این گفت وگو را به عنوان فرصتی برای تحکیم موقعیت کشورها در آسیای مرکزی در مقابل روسیه و چین تلقی می کند.

ازبکستان در سیاست خارجی خود به افغانستان به خصوص در چارچوب مبارزه با تهدیدات فراملی مانند تجارت مواد مخدر و سلاح و همچنین فعالیت گروه های تروریستی توجه خاصی داشته است.

میرضیایف همچنین در پروسه صلح افغانستان به طور فعال شرکت کرد.

سفر مایک پومپئو وزیر امور خارجه آمریکا به ازبکستان و متعاقب آن معرفی استراتژی آمریکا در آسیای مرکزی اهمیت همکاری 2 کشور را نشان داد.

از سال 2016 میلادی ازبکستان علاقه مندی خود را برای تعمیق همکاری ها با اتحادیه اروپا نشان داد.

در سال 2018 میلادی طرفین گفت وگوها درباره تقویت همکاری ها را آغاز کردند.

ویدران آبوچینا روزنامه نگار و سیاستمدار در این مورد نوشت: میرضیایف که در زمان انتقال قدرت از روسیه کمک سیاسی گرفت، به محدود کردن نقش این کشور از جمله برکناری افسران خدمات امنیت ملی که با روس ها رابطه نزدیک دارند، اقدام کرد.

همچنین رئیس جمهور ازبکستان تلاش کرد تاثیر روسیه را در منطقه محدود کند.

به طور مثال، قرقیزستان را به جلوگیری از حضور نظامی روسیه دعوت کرد.

علاوه بر این ازبکستان تلاش می کند قالب های همکاری مشابهی که روسیه به کشورهای منطقه پیشنهاد می کند، ایجاد کند.

همچنین از عضویت در اتحادیه اقتصادی اوراسیا خودداری کرد و مقام ناظر در این سازمان را انتخاب کرد.

همچنین از پیوستن به سازمان پیمان امنیت جمعی نیز خودداری کرد در عوض، ازبکستان علاقه مند به توسعه روابط حسنه سیاسی و گسترش همکاری های اقتصادی با روسیه است.

در چارچوب سفر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه به ازبکستان در ماه اکتبر سال 2018 میلادی بیش از 100 قرارداد اقتصادی از جمله تشویق تجارت، تعمیق همکاری های فنی در حوزه دفاعی و بهبود مقام حقوقی ازبک ها (امروز در روسیه بیش از 2 میلیون مهاجر کاری فعالیت می کنند) در روسیه به امضا رسیده است.

ازبکستان در مقابل تلاش می کند با چین، همکاری های بازرگانی خود را بیش از پیش توسعه دهد.

هم اکنون حجم مبادلات بازرگانی ازبکستان با چین در سطح 20 درصد است.

ازبکستان خواستار توسعه صادرات مواد خام از آسیای مرکزی به چین از جمله ترانزیت گاز از ترکمنستان به چین است.

همچنین ازبکستان با تاثیر چین در امنیت آسیای مرکزی، به طور مثال، پایگاه های نظامی در افغانستان و تاجیکستان مخالفت نمی کند.

ازبکستان از فعالیت سیاسی و اقتصادی دیگر کشورها در منطقه نیز استقبال می کند.

از جمله ازبکستان از عضویت هند و پاکستان در سازمان همکاری شانگهای در سال 2017 میلاد حمایت کرد، با ترکیه روابط سیاسی نزدیک برقرار و با ژاپن و کره جنوبی همکاری اقتصادی خود را توسعه داد.

ازبکستان در آینده بر توسعه روابط و تعمیق همکاری های منطقه ای در آسیای مرکزی متمرکز می گردد.

همچنین این کشور تعادل را در روابط با روسیه و چین حفظ و از همکاری با هر 2 کشور سود می کند.

با وجود فشار روسیه، ازبکستان به اتحادیه اقتصادی اوراسیا نمی پیوندد.

همچنین ازبکستان به سازمان پیمان امنیت جمعی نیز باز نمی گردد چون عضویت در آن با سیاست کنونی دفاعی این کشور ناسازگار است.

بدون ازبکستان که پرجمعیت ترین کشور منطقه (34 میلیون جمعیت) است و جایگاه استراتژیکی در آسیای مرکزی دارد، این طرح های اوراسیا تحت ریاست روسیه، به احتمال قوی، بیشتر توسعه نخواهد یافت.

انتهای پیام/ح